“Apotheken doen al heel lang veel meer dan alleen medicijndoosjes uitdelen aan patiënten”

De apotheker als echte zorgverlener, als volwaardig onderdeel van de zorgketen. Daarop zet zorgmakelaar ZFC in. Voorzitter Cees Dekkers stelt dat de hele keten ervan kan profiteren. “De samenwerking tussen huisartsen en apothekers zou nog beter kunnen zijn. We strijden ervoor dat de zorgverzekeraars dat ook erkennen én honoreren.”

“Tot de jaren ’60, ’70 zijn we een puur bereidende instantie geweest. Toen is dat bereiden geleidelijk aan steeds meer door fabrikanten gedaan, waardoor apotheken eigenlijk alleen zelf medicijnen maakten die kleinschalig werden ingezet. De laatste twintig jaar is onze rol vooral: zorgen voor een veilige keten en het verlenen van optimale begeleiding.”

Belangrijk, uiteraard. “Wij zorgen ervoor dat een doosje medicijnen op een veilige manier bij de patiënt terechtkomt. En daar zit bijna geen foutmarge in, we zijn daar in Nederland heel goed in.” Tot zover het werk dat voor de buitenwereld bekend en zichtbaar is. Want: “de helft van ons werk bestaat uit het beoordelen of de arts wel het juiste voorschrijft.”

Verschil theorie en praktijk

Absoluut geen degradatie van of kritiek op de (huis)arts, maar pure logica, stelt Dekkers. “Een arts krijgt in zijn opleiding zes weken les over medicijnen. Dat maakt ze dus automatisch geen expert: artsen stellen een diagnose en vervolgens kiezen ze een gepaste therapie. Aan de apotheker is het dan eigenlijk de taak om er een medicijn bij te zoeken.”

Dekkers is op stoom: “In de wet ligt vast dat de arts het medicijn op het recept schrijft. In de praktijk belt de arts vaak naar de apotheek voor advies. De apotheker is veel beter op de hoogte van de mogelijkheden en onmogelijkheden van een medicijn. Zijn er bijwerkingen, bijvoorbeeld? Dan is het toch veel logischer dat de apotheker ook de verantwoordelijkheid over deze keuze krijgt? Iets dat in de praktijk wel gebeurt, maar de juridische bevoegdheden liggen anders. Namelijk bij de arts.”

Apotheker: dossierbewaker en medicatie-expert

De samenwerking is dus al heel sterk. “Een apotheker kijkt of de medicatie passend is bij andere medicijnen die worden gebruikt. Een huisarts weet namelijk lang niet altijd wat een specialist allemaal al voorschreef voor de patiënt. De apotheek beschikt wel over die gegevens – wij zijn de dossierbewakers, wij zien alle recepten en labwaarden. We doen al lang veel meer dan alleen medicijndoosjes uitdelen aan patiënten.”

“Naarmate we in Nederland meer vergrijzen, zie je dat patiënten steeds gecompliceerdere medicatie nodig hebben. Sommige mensen slikken wel dertien verschillende medicijnen; een complex geheel. Die medicijnen hebben vaak allemaal hun eigen bijwerkingen, die weer worden bestreden met andere medicatie. Wij bekijken ook of een patiënt therapietrouw is. Komt iemand pas bij ons als zijn medicatie al lang en breed op is of zou moeten zijn, of juist veel eerder, dan zien wij dat. We gaan dan het gesprek met hem aan. Alles om te proberen dat ze de therapie volgen en dat blijven doen. Maar we krijgen alleen betaald voor ieder verstrekt doosje. Zes euro.”

In een volgend artikel (verschijnt binnenkort) gaat Dekkers verder in op de rol van de apotheek en op die van zijn eigen organisatie ZFC. “We hebben dit voor elkaar gekregen omdat we een kleinere club zijn.”

20 september 2022